Σαρώσεις εγκεφάλου δείχνουν πως η έλλειψη ύπνου καταστέλλει τη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που συνδέονται με την κοινωνική συμπεριφορά.

Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με καρδιακές παθήσεις, με κακή διάθεση και με μοναξιά. Τώρα Αμερικανοί ερευνητές αναφέρουν στο περιοδικό PLOS Biology πως ο ανεπαρκής ή ο κακός ύπνος θα μπορούσε να επιδράσει αρνητικά στη γενναιοδωρία μας.

Οι ερευνητές διενέργησαν τρία πειράματα (σε ατομικό, ομαδικό και εθνικό επίπεδο) που συσχετίζουν την απώλεια ύπνου με τη γενναιοδωρία και κατά το ένα από αυτά (εθνικό επίπεδο) διαπίστωσαν ότι η ώρα ύπνου που χάνεται κατά τη μετάβαση από τη χειμερινή στη θερινή ώρα κάθε άνοιξη φαίνεται να μειώνει την διάθεση των ανθρώπων να βοηθούν τους άλλους.

Συγκεκριμένα, η έρευνα έδειξε ότι ο μέσος όρος των φιλανθρωπικών δωρεών από το 2001 έως το 2016 στο Donors Choose, έναν μη κερδοσκοπικό οργανισμό που συγκεντρώνει χρήματα για σχολικά έργα σε όλες τις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε κατά περίπου 10% την πρώτη εργάσιμη εβδομάδα μετά τη χρονική αλλαγή συγκριτικά με τέσσερις εβδομάδες πριν και μετά την αλλαγή. Στην Αριζόνα και τη Χαβάη, που είναι πολιτείες που δεν τηρούν τη θερινή ώρα, οι δωρεές παρέμειναν αμετάβλητες.

Με περισσότερους από τους μισούς ανθρώπους που ζουν σε μέρη του ανεπτυγμένου κόσμου να αναφέρουν ότι σπάνια κοιμούνται αρκετά κατά τη διάρκεια της εργάσιμης εβδομάδας το εύρημα είναι σημαντικό, σύμφωνα με τους ερευνητές. «Η έλλειψη ύπνου διαμορφώνει τις κοινωνικές εμπειρίες μας και τα είδη των κοινωνιών στις οποίες ζούμε», σχολιάζει η νευροεπιστήμονας Έτι Μπεν Σάιμον από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ.

Για να δοκιμάσουν τη σχέση μεταξύ ανεπαρκούς/κακού ύπνου και γενναιοδωρίας σε ατομικό επίπεδο, η Ben Simon και η ομάδα της προσκάλεσαν αρχικά 23 νεαρά άτομα στο εργαστήριό τους για δύο νύχτες. Τα άτομα κοιμήθηκαν τη μια νύχτα και έμειναν ξύπνια την επόμενη. Τα πρωινά, οι εθελοντές κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα τυποποιημένο ερωτηματολόγιο αλτρουισμού και κοινωνικής ευαισθησίας αξιολογώντας την πιθανότητα να βοηθήσουν αγνώστους ή γνωστούς σε διάφορα σενάρια.

Οι εθελοντές δεν απάντησαν ποτέ στο ίδιο σενάριο δεύτερη φορά. Οι συμμετέχοντες βαθμολόγησαν σε μια κλίμακα από το 1 έως το 5, ( 1 για τις λιγότερες πιθανότητες να βοηθήσουν και 5 για τις περισσότερες), εάν θα έδιναν τη θέση τους στο λεωφορείο σε έναν άγνωστο ή αν θα πρόσφεραν μια βόλτα σε έναν συνάδελφο που έχει ανάγκη. Περίπου στο 80% των συμμετεχόντων μειώθηκε η θεμελιώδης επιθυμία να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον όταν στερήθηκαν τον ύπνο παρά όταν ήταν ξεκούραστοι.

Στη συνέχεια, οι ερευνητές παρατήρησαν με μαγνητική τομογραφία την εγκεφαλική δραστηριότητα των εθελοντών, συγκρίνοντας τη νευρική δραστηριότητα του καθενός σε κατάσταση ξεκούρασης/επαρκούς ύπνου και σε συνθήκες ανεπαρκούς ύπνου. Οι μετρήσεις έδειξαν ότι η στέρηση ύπνου μείωσε τη δραστηριότητα σε ένα δίκτυο περιοχών του εγκεφάλου που συνδέονται με την ενσυναίσθηση.

Άλλο πείραμα

Σε ένα άλλο πείραμα (ομαδικό επίπεδο), οι ερευνητές στρατολόγησαν 136 εθελοντές on line και τους πρότειναν να κρατήσουν ένα ημερολόγιο ύπνου για τέσσερις νύχτες. Στη συνέχεια, κάθε εθελοντής συμπλήρωσε υποσύνολα του ερωτηματολογίου αλτρουισμού πριν από τη 13:00 της επόμενης μέρας.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσο περισσότερο χρόνο οι συμμετέχοντες ταλαιπωρούνταν ξύπνιοι στο κρεβάτι, τόσο χαμηλότερο ήταν το επίπεδο της ευαισθησίας τους. Αυτή η πτώση στον αλτρουισμό ίσχυε τόσο κατά τη σύγκριση ατόμων με τον εαυτό τους όσο και κατά τη σύγκριση με τον μέσο όρο των βαθμολογιών σε όλη την ομάδα.

Ο συμπεριφορικός οικονομολόγος David Dickinson από το Appalachian State University στο Boone, NC, λέει πως υπάρχει πάντα η πιθανότητα κάποια άλλη μεταβλητή εκτός από τον ύπνο να προκαλεί αυτή την πτώση στη γενναιοδωρία.

Ωστόσο, αυτή η τριπλή μεθοδολογική προσέγγιση επέτρεψε στους ερευνητές να χαράξουν μια πειστική γραμμή βασιζόμενοι στις αλλαγές που εμφανίζονται στον εγκέφαλο και στην πραγματική συμπεριφορά εξαιτίας της στέρησης ύπνου. Αυτό δίνει μια πιο ολοκληρωμένη εκδοχή για το πώς ο αναποτελεσματικός ύπνος επηρεάζει τις αποφάσεις μας σε κοινωνικό επίπεδο.

Πηγή: dnews.gr